ABC-leveringen en ketentransacties

Nieuwe regeling

Op 1 januari 2020 is de nieuwe regeling voor ketentransacties ingegaan (de zgn. quick fixes). Deze regeling geldt voor alle EU-lidstaten. De VAT-committee heeft er een uitgebreide toelichting bij geschreven. Hieronder wordt ingegaan op de internationale BTW-aspecten van deze transacties. 

ABC-leveringen

ABC-leveringen zijn transacties tussen drie partijen (A, B en C) waarbij de goederen rechtstreeks van A aan C worden geleverd. Daarbij factureert A aan B en B aan C.

Wanneer de goederen worden vervoerd naar een andere EU-lidstaat ontstaan er vaak (oplosbare) administratieve problemen.

Voorbeeld 1
A, B en C zijn gevestigd in verschillende lidstaten, respectievelijk lidstaat 1, 2 en 3. B spreekt met A af dat A de goederen zal (laten) vervoeren naar lidstaat 3. In dat geval verricht A een intracommunautaire levering (hierna: ICL) in lidstaat 1 en verricht B een intracommunautaire verwerving (hierna: ICV) in lidstaat 3. B verricht vervolgens een binnenlandse levering aan C in lidstaat 3.

Het gevolg is dat B zich moet registreren in lidstaat 3 om daar aangifte te doen van de ICV en van de binnenlandse levering. 

Voorbeeld 2
A, B en C zijn gevestigd in verschillende lidstaten, respectievelijk lidstaat 1, 2 en 3. C spreekt met B af dat B de goederen zal (laten) vervoeren naar lidstaat 3. In dat geval verricht B de ICL in lidstaat 1 en verricht C de  ICV in lidstaat 3. A verricht een binnenlandse levering aan B in lidstaat 1.

Het gevolg is dat B zich moet registreren in lidstaat 1 om daar aangifte te doen van de ICL en van de binnenlandse levering. 

De BTW-registratie is soms een lastig en tijdrovend proces, die na registratie ook nog de nodige administratieve verplichtingen oplevert.

Vereenvoudigde ABC-levering

Om bovengenoemde administratieve last te voorkomen is er een vereenvoudigde regeling in het leven geroepen. Als de ICL voortvloeit van de transactie tussen A en B (is voorbeeld 1), dan 

• verricht A een ICL aan B. A vermeldt het btw-nummer van B in lidstaat 2
• B verricht een ICV in lidstaat 2
• C verricht een ICV in lidstaat 3
• B verricht een binnenlandse levering aan C in lidstaat 3. B mag de BTW-heffing verleggen naar C. 

Omdat de heffing voor de binnenlandse levering van B naar C wordt verlegd, hoeft B zich niet te registreren in lidstaat 3.

Er gelden voorwaarden om de vereenvoudigde regeling toe te mogen passen:

• er zijn drie ondernemers betrokken bij de transactie en elk is in een andere lidstaat gevestigd;
• het vervoer gaat rechtstreeks van lidstaat 1 naar lidstaat 3 en vloeit voort uit de afspraken tussen A en B;
• B kan aantonen dat hij de goederen heeft gekocht met het oog op de verkoop aan C;
• A, B en C handelen alsof er sprake is van twee afzonderlijke ICL’n.

Accijns en bulkgoederen
Voor accijns en bulkgoederen geldt een aparte regeling. Als aan bepaalde voorwaarden is voldaan kan het 0-tarief worden toegepast, ook als er sprake is van meer dan 3 partijen in de handelsketen.

Ketentransacties

Uit bovenstaande voorbeelden blijkt dat het essentieel is om correct te bepalen aan welke levering het internationale vervoer van de goederen moet worden toegerekend. Hiervoor is beoordeling van de contracten noodzakelijk.

Met ingang van 2020 is een vereenvoudiging ingevoerd voor het bepalen in welke schakel het vervoer plaats vindt. In tegenstelling tot de vereenvoudigde ABC-levering, geldt deze regeling ook bij handelsketens van meer dan 3 partijen.

Er is een nieuw begrip geïntroduceerd: de ‘tussenhandelaar’. De tussenhandelaar is degene die feitelijk het vervoer regelt. De tussenhandelaar kan niet de eerst of de laatste partij in de keten zijn. 

De hoofdregel is dat de levering aan de tussenhandelaar wordt beschouwd als de ICL. Echter, als de tussenhandelaar aan zijn leverancier het BTW-nummer verstrekt dat de tussenhandelaar heeft in de lidstaat waar de goederen zich bevinden bij aanvang van het vervoer, geldt de levering door de tussenhandelaar aan zijn afnemer als ICL. Als dit een situatie oplevert die voldoet aan de voorwaarden voor de vereenvoudigde ABC-levering, kan de vereenvoudigde ABC-levering worden toegepast. De goederen moeten rechtstreeks worden vervoerd van de eerste leverancier naar de laatste afnemer in de keten.

Om het risico op naheffing en boetes uit te sluiten is het belangrijk om per transactie na te gaan wie het vervoer regelt en of er sprake is van één logistieke beweging van de eerste leverancier naar de laatste afnemer in de keten. De afgrenzing van de keten moet scherp in de gaten worden gehouden. Voorafgaand aan en na de keten kunnen nog gewone transacties en andere ketentransactie plaatsvinden.

Bepaalde situaties kunnen tot complicaties leiden:

• het vervoer wordt onderbroken
• meer partijen zijn betrokken bij het vervoer
• goederen worden tussentijds verladen. Een deel van de zending blijft achter, een deel wordt aan de levering toegevoegd;
• één van de ondernemers is gevestigd buiten de EU
• de goederen zijn accijnsgoederen
• de goederen zijn bulkgoederen
• de tussenhandelaar is voor de BTW geregistreerd in het land van verzending van de goederen;
• de tussenhandelaar is voor de BTW geregistreerd in het land van aankomst van de goederen.